Χαμένοι είναι όσοι δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους, καθώς στην περίπτωση αυτή αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης. Για τους υπόλοιπους συνταξιούχους προβλέπεται -υπό προϋποθέσεις- η περικοπή ενός τμήματος της σύνταξης, ενώ σε περίπτωση αυτοαπασχόλησης καταβάλλονται αυξημένες εισφορές.
Πάντως οι αλλαγές στο καθεστώς απασχόλησης των συνταξιούχων υλοποιούνται σε δόσεις. Συγκεκριμένα προβλέπονται τα εξής:
- Οι νέες ασφαλιστικές ρυθμίσεις ισχύουν για τους συνταξιούχους που αναλαμβάνουν εργασία ή αυτοαπασχολούνται ή διορίζονται από 15 Ιουλίου 2010 και εξής.
- Για τους συνταξιούχους οι οποίοι ήδη είχαν αναλάβει εργασία, ή αυτοαπασχολούνταν, ή είχαν διοριστεί πριν από τη συγκεκριμένη ημερομηνία (δηλαδή τη 15η Ιουλίου 2010), οι νέες ρυθμίσεις θα εφαρμοστούν από 1ης Ιανουαρίου 2013. Δηλαδή προβλέπεται μεγαλύτερο διάστημα προσαρμογής.
Παράλληλα οι συνταξιούχοι που εργάζονται πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
Δήλωση απασχόλησης: Οι συνταξιούχοι γήρατος ή αναπηρίας οφείλουν να δηλώσουν την ανάληψη εργασίας ή το ότι αυτοαπασχολούνται στον φορέα απ' όπου συνταξιοδοτούνται. Στους φορείς επικουρικής ασφάλισης σχετική δήλωση υποβάλλεται από τους συνταξιούχους γήρατος που δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος και από τους συνταξιούχους αναπηρίας ανεξαρτήτως ηλικίας.
Σε περίπτωση που ο απασχολούμενος συνταξιούχος δεν δηλώσει την ανάληψη εργασίας ή ότι αυτοαπασχολείται, γίνεται καταλογισμός του ποσού των συντάξεων που έλαβε κατά τη διάρκεια της εργασίας τους και επιβάλλεται πρόστιμο επί του καταλογισθέντος ποσού ίσο με τον νόμιμο τόκο υπερημερίας. Το καταλογιζόμενο αυτό ποσό δεν μπορεί να είναι μικρότερο από δύο μηνιαίες συντάξεις.
Αξιοποίηση χρόνου ασφάλισης. Ο χρόνος ασφάλισης αξιοποιείται είτε για την προσαύξηση της σύνταξης είτε για τη θεμελίωση νέου συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Αυτό ισχύει ακόμα και στις περιπτώσεις όπου γίνεται περικοπή της σύνταξης ή καταβολή προσαυξημένων ή μη ασφαλιστικών εισφορών χωρίς να απαιτείται πλέον αναστολή της σύνταξης για την προσμέτρηση του χρόνου ασφάλισης.
Σε περίπτωση αξιοποίησης του χρόνου ασφάλισης στον φορέα από τον οποίο ο συνταξιούχος λαμβάνει σύνταξη, ο υπολογισμός για την προσαύξηση γίνεται με ποσοστό 1.714% επί των συντάξιμων αποδοχών.
Οι συντάξιμες αποδοχές δεν μπορεί να υπερβαίνουν το 25πλάσιο του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη ή 300 ημέρες εργασίας.
Μαχαίρι για κάτω από τα 55 έτη και αύξηση εισφορών
Οι ποινές που επιβάλλονται στους συνταξιούχους που εργάζονται καθορίζονται σε εγκύκλιο του Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών. Συγκεκριμένα προβλέπονται τα εξής:
- Σε περίπτωση που οι συνταξιούχοι δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους, αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης (κύριας και επικουρικής).
- Μετά τη συμπλήρωση του 55ου έτους οι συνταξιούχοι πρέπει να καταβάλλουν τις προβλεπόμενες εισφορές προσαυξημένες κατά 50%. Στην εγκύκλιο αναφέρεται πως εξαιρούνται από την καταβολή προσαυξημένων εισφορών οι συνταξιούχοι του Δημοσίου (Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους).
- Παράλληλα, σε περίπτωση που η κύρια σύνταξη υπερβαίνει τα 60 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη, το επιπλέον ποσό περικόπτεται. Δηλαδή περικόπτεται το ποσό που υπερβαίνει τα 1.980 ευρώ. Οσον αφορά τους συνταξιούχους αναπηρίας, προβλέπονται τα εξής: "εάν αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχολούνται, και κερδίζουν, ανάλογα με τον βαθμό της αναπηρίας τους, περισσότερα από όσα κερδίζει υγιής απασχολούμενος, σύμφωνα με τους γενικούς όρους αμοιβής, διακόπτεται η σύνταξή τους ή οι συντάξεις τους, κύριες και επικουρικές".
Τέλος, στην εγκύκλιο προβλέπεται πως "ο συνταξιούχος (γήρατος ή αναπηρίας) που αναλαμβάνει εργασία η αυτοαπασχολείται, μπορεί να χρησιμοποιήσει τον χρόνο ασφάλισης κατά το διάστημα της αναστολής, ή περικοπής της σύνταξης, ή της καταβολής προσαυξημένων ή μη ασφαλιστικών εισφορών, για την προσαύξηση της σύνταξης από τον φορέα που συνταξιοδοτείται ή για τη θεμελίωση νέου συνταξιοδοτικού δικαιώματος από άλλον φορέα, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί διπλοσυνταξιούχων".
Οι επιπτώσεις μέσα από τρία παραδείγματα
Τρία ενδεικτικά παραδείγματα για τις επιπτώσεις που έχουν όσοι συνταξιούχοι εργάζονται:
Ερώτηση: Συνταξιούχος 60 ετών παίρνει κύρια σύνταξη 2.200 ευρώ και κάνει έναρξη ελεύθερου επαγγέλματος. Τι επιπτώσεις έχει;
Απάντηση: O συγκεκριμένος συνταξιούχος θα ασφαλιστεί στον ΟΑΕΕ και θα πληρώσει εισφορές προσαυξημένες κατά 50%. Η σύνταξή του θα περικοπεί στα 2.050 ευρώ
Ερώτηση: Ασφαλισμένη στο ΙΚΑ, που έχει θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις διατάξεις για τις μητέρες ανηλίκων, καταθέτει αίτηση ώστε να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 56 ετών με πλήρη σύνταξη. Το ποσό της σύνταξής της ανέρχεται σε 1.200 ευρώ για την κύρια και 450 για την επικουρική. Ποιες επιλογές έχει σε περίπτωση που θέλει να απασχοληθεί;
Απάντηση: Η συγκεκριμένη ασφαλισμένη έχει δύο επιλογές. Μπορεί να απασχοληθεί είτε ως μισθωτή, είτε με δελτίο παροχής υπηρεσιών (ΟΑΕΕ).
Στην πρώτη περίπτωση θα λαμβάνει πλήρως το ποσόν της επικουρικής της σύνταξης (450 ευρώ) και μειωμένο το ποσό της κύριας (για το ποσό που ξεπερνά τα 990 ευρώ). Αυτό σημαίνει πως η κύρια σύνταξή της θα περιοριστεί στα 1.053 ευρώ.
Στη δεύτερη περίπτωση θα εξακολουθεί να λαμβάνει πλήρως τόσο την επικουρική (450 ευρώ) όσο και την κύρια σύνταξη (1.200 ευρώ), θα είναι όμως αναγκασμένη να καταβάλλει μηνιαίες εισφορές προσαυξημένες κατά 50% στην κατηγορία όπου θα ασφαλίζεται στον ΟΑΕΕ.
Ερώτηση: Ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ με 35 έτη ασφάλισης 61 ετών συνταξιοδοτείται και το ποσό της σύνταξής του ανέρχεται σε 2.450 ευρώ. Εισέρχεται μετά τη συνταξιοδότησή του ως εταίρος σε ΕΠΕ. Εχει συνέπειες στη σύνταξή του;
Απάντηση: Ο εν λόγω συνταξιούχος με την είσοδό του σε Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης θεωρείται πως ανακτά επαγγελματική δραστηριότητα και δημιουργεί εκ νέου ασφαλιστικό δεσμό με τον ΟΑΕΕ. Κατά συνέπεια θεωρείται πως απασχολείται.
Ετσι το ποσόν της σύνταξής του πρόκειται να μειωθεί κατά 70% για το ποσόν που υπερβαίνει τα 1.981,80 ευρώ (δηλαδή θα λαμβάνει 2.122 ευρώ). Επιπρόσθετα θα πρέπει να καταβάλλει προσαυξημένες κατά 50 % τις προβλεπόμενες στον ΟΑΕΕ εισφορές.
(Πηγή: Εθνος)
