Το υπουργείο Οικονομικών, μετά τα κρούσματα πρωτόγνωρης για τα ελληνικά δεδομένα προσπάθειας νομιμοποίησης παράνομων κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων τα τελευταία χρόνια, προχωρεί με εγκύκλιό του στην εντατικοποίηση των προσπαθειών για την παρεμπόδιση όσων επιχειρούν να «ξεπλένουν» μαύρο χρήμα.
Με το μέτρο αυτό η κυβέρνηση επιχειρεί να καταστήσει όλες τις παραπάνω επαγγελματικές κατηγορίες μαζί με τους οίκους δημοπρασιών και τους εκπλειστηριαστές συμμάχους της στην προσπάθεια αντιμετώπισης του φαινομένου νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές ενέργειες αλλά και συνυπεύθυνες για να περιορίσει τις περιπτώσεις συγκάλυψης των υποθέσεων.
Στο πλαίσιο όλες τίθενται υπό στενότερο ελεγκτικό κλοιό τραπεζικές και χρηματιστηριακές συναλλαγές αλλά και κάθε απόκτηση, κατοχή ή χρήση μεγάλης κινητής ή ακίνητης περιουσίας από πρόσωπα που είτε εμφανίζονται ασυνεπείς στις φορολογικές τους υποχρεώσεις είτε προχωρούν σε συναλλαγές μεγάλης αξίας με μετρητά.
Ως ύποπτη και ασυνήθης συναλλαγή ή δραστηριότητα νοείται εκείνη που δεν συνάδει με τη συναλλακτική, επιχειρηματική ή επαγγελματική συμπεριφορά του συναλλασσόμενου ή του πραγματικού δικαιούχου ή με την οικονομική τους επιφάνεια ή που δεν έχει προφανή σκοπό ή κίνητρο οικονομικής, επαγγελματικής ή προσωπικής φύσεως.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνυπευθυνότητα των επαγγελματιών αυτών καθορίζεται με την εγκύκλιο για προσπάθειες νομιμοποίησης μαύρων χρημάτων, καθώς μέχρι σήμερα όλες αυτές οι επαγγελματικές κατηγορίες δεν είναι υποχρεωμένες από τον νόμο να «καρφώνουν» τους πελάτες τους για ενδεχόμενα έσοδα από εγκληματικές ενέργειες.
Για παράδειγμα οι λογιστές - ελεύθεροι επαγγελματίες, οι ιδιώτες ελεγκτές και οι φορολογικοί ή φοροτεχνικοί σύμβουλοι δεν είναι υποχρεωμένοι να αναφέρουν στην Αρχή Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες (άρθρο 7 του Ν. 3691/2008), όπως ισχύει, περιπτώσεις ενδεχόμενης φοροδιαφυγής ή δωροδοκίας ή λαθρεμπορίας που υποπίπτουν στην αντίληψή τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, αλλά μόνο περιπτώσεις ενδεχόμενης νομιμοποίησης εσόδων (ξέπλυμα χρήματος) που προέρχονται από τη συγκεκριμένη εγκληματική δραστηριότητα.
Ετσι και με βάση την εγκύκλιο, όταν λογιστές παρατηρήσουν, κατά την άσκηση της εργασίας τους, ότι πελάτες τους ενδεχομένως προβαίνουν σε πράξεις φοροδιαφυγής γενικώς (π.χ. δεν έχουν αποδώσει τους οφειλόμενους φόρους), δεν αποστέλλουν σχετική αναφορά στην Αρχή του άρθρου 7 του Ν. 3691/2008, όπως ισχύει. Αντιθέτως, όταν διαπιστώσουν περίπτωση φοροδιαφυγής (π.χ. μη απόδοση ΦΠΑ) εκ μέρους πελάτη τους και ταυτόχρονα αγορά από τον ίδιο κινητών ή ακίνητων περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας, τότε οφείλουν να αποστείλουν σχετική αναφορά στην ανωτέρω Αρχή.
Τέτοια υποχρέωση έχουν οι λογιστές που δεν συνδέονται με σχέση εξηρτημένης εργασίας και οι ιδιώτες ελεγκτές, οι φορολογικοί ή φοροτεχνικοί σύμβουλοι, οι εταιρείες φορολογικών ή φοροτεχνικών συμβουλών, καθώς και οι συμβολαιογράφοι και δικηγόροι που λαμβάνουν πληροφορίες από ή σχετικά με πελάτη τους.
Τα παραπάνω πρόσωπα οφείλουν να υποβάλλουν αναφορά στην Αρχή, όταν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους αντιλαμβάνονται ύποπτες συναλλαγές, δηλαδή συναλλαγές οι οποίες ενδεχομένως υποκρύπτουν νομιμοποίηση προϊόντος εγκλήματος (μετατροπή, μεταβίβαση, κατοχή, χρησιμοποίηση κ.λπ.), το οποίο μπορεί να προέρχεται από οποιαδήποτε εγκληματική δραστηριότητα, από αυτές που αναφέρονται στο άρθρο 3 του Ν. 3691/2008 (π.χ. δωροδοκία, σωματεμπορία, εμπορία ναρκωτικών, φοροδιαφυγή που συνιστά φορολογικό αδίκημα, αδικήματα λαθρεμπορίας κ.λπ.), και όχι γι' αυτήν καθαυτή την εγκληματική πράξη.
Συνεπώς, αντικείμενο αναφορών των υπόχρεων προσώπων θα πρέπει να αποτελεί η χρήση του προερχόμενου από εγκληματική δραστηριότητα προϊόντος με σκοπό τη νομιμοποίησή του και όχι η τέλεση συγκεκριμένης και εξειδικευμένης αξιόποινης πράξης (π.χ. απάτη ή υπεξαίρεση ή κλοπή κ.λπ.), για την τέλεση της οποίας αρκεί απλή και γενική υπόνοια.
ΠΟΙΟΙ «ΚΑΡΦΩΝΟΥΝ»
Υποχρέωση αναφοράς στην αρμόδια Αρχή έχουν και:
- Οι κτηματομεσίτες, όταν μεσολαβούν στη μεταβίβαση ακινήτων και, από τις γενικές πληροφορίες που συλλέγουν για τους πελάτες τους με βάση τις υποχρεώσεις τους που προβλέπονται από τον Ν. 3691/2008, αποκομίζουν την εντύπωση ότι η γενική οικονομική κατάσταση κάποιου πελάτη δεν δικαιολογεί το ύψος της συναλλαγής, τότε οφείλουν να αποστείλουν σχετική αναφορά στην Αρχή.
- Εμποροι αγαθών μεγάλης αξίας, π.χ. έμποροι πολυτελών αυτοκινήτων όταν διαπιστώνουν για παράδειγμα επιμονή του πελάτη για αγορά αυτοκινήτου τοις μετρητοίς, διότι στην περίπτωση αυτή ενδέχεται να υποκρύπτεται απόπειρα ξεπλύματος χρήματος.
Τα ίδια ισχύουν αναλογικά και για τα λοιπά υπόχρεα πρόσωπα αρμοδιότητας Γενικής Δ/νσης Φορολογικών Ελέγχων του υπουργείου Οικονομικών, όπως οίκοι δημοπρασίας, εκπλειστηριαστές και ενεχυροδανειστές.
Σημειώνεται, επίσης, ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του ίδιου νόμου, τα υποκαταστήματα και γραφεία αντιπροσωπείας ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων ή χρηματοπιστωτικών οργανισμών που λειτουργούν σε άλλη χώρα διαβιβάζουν πληροφορίες ή αναφορά ύποπτων συναλλαγών προς την αρμόδια Αρχή, όπως επίσης πληροφορίες μπορούν να αντληθούν και από τα πιστωτικά ιδρύματα, τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και τους χρηματοπιστωτικούς ομίλους, συνεπώς και από τις εταιρείες κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών.
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 του Ν. 3691/2008, τα υπόχρεα νομικά πρόσωπα, οι υπάλληλοι και τα διευθυντικά στελέχη τους και τα υπόχρεα φυσικά πρόσωπα απαγορεύεται να γνωστοποιούν στον εμπλεκόμενο πελάτη ή σε τρίτους, με την επιφύλαξη των οριζομένων στο άρθρο 32 του Ν. 3691/2008, ότι διαβιβάστηκαν αρμοδίως ή ζητήθηκαν πληροφορίες ή ότι διεξάγεται ή ενδέχεται ή πρόκειται να διεξαχθεί έρευνα για αδικήματα ξεπλύματος χρήματος ή χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Με τις ίδιες διατάξεις ορίζεται ότι τα φυσικά πρόσωπα που παραβιάζουν από πρόθεση το καθήκον εχεμύθειας τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών μηνών και με χρηματική ποινή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ιστοσελίδα της Αρχής (www.hellenic-fiu.gr) έχουν αναρτηθεί υποδείγματα αναφοράς ύποπτων συναλλαγών ανά κατηγορία υπόχρεων προσώπων, για τη διευκόλυνση των αναφερόντων.
(πηγή: Κέρδος)
